Αθηναϊκή Συμφωνική Ορχήστρα Νέων (Α.Σ.Ο.Ν.)

"Και η Α.Σ.Ο.Ν. μία μπάντα είναι! Απλώς, κάπως μεγαλύτερη...!"  

Το bandwagon εδώ και καιρό ταξιδεύει. Πρόσφατα, μπήκε στις ράγες του τρένου και του μετρό. Έφτασε στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, για να παρακολουθήσει τις Συμφωνικές ζαβολιές που σκάρωσε η Α.Σ.Ο.Ν., την περασμένη Κυριακή!  

 

Στο bandwagon δεν χωρούσαν να ανέβουν τα 90 μέλη της, κι έτσι η οδηγός μίλησε με κάποια από αυτά και με το μαέστρο, Παύλο Σεργίου. Άλλωστε, "και η Α.Σ.Ο.Ν. μία μπάντα είναι. Απλώς κάπως μεγαλύτερη!", όπως είπε!

Η Α.Σ.Ο.Ν. ιδρύθηκε το 1997 από επαγγελματίες μουσικούς, γονείς νέων σπουδαστών μουσικής και μέλη της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών. Έτσι, δίνει στους νέους μουσικούς την ευκαιρία να συμμετάσχουν σε μία συμφωνική ορχήστρα, να έρθουν σε επαφή με το συμφωνικό ρεπερτόριο και να αποκτήσουν εμπειρία μέσα από αυτό. Από την ίδρυσή της, με το μαέστρο Παύλο Σεργίου, η Α.Σ.Ο.Ν. έχει δώσει συναυλίες σε πολλές πόλεις της Ελλάδας, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών και Θεσσαλονίκης, και στην Εθνική Λυρική Σκηνή. Το ρεπερτόριό της περιλαμβάνει κλασσικά έργα, ενώ πάντα στο πρόγραμμά της υπάρχει τουλάχιστον ένα έργο κάποιου έλληνα συνθέτη. 

Στα πλαίσια της διοργάνωσης "Κυριακή στο Μέγαρο", παρουσιάστηκαν έργα κλασσικών συνθετών με κωμικά στοιχεία. Με έργα του Mozart, του R. Strauss, του Haydn και άλλων, η Α.Σ.Ο.Ν. έδειξε το χιούμορ και την ειρωνεία που κρύβουν καμιά φορά οι συνθέτες.

Μας απαντά ο Παύλος Σεργίου, διευθυντής της ορχήστρας: 

Γιατί αποφασίσατε να παρουσιάσετε τις Συμφωνικές ...ζαβολιές; 
Θέλαμε να δείξουμε πώς οι συνθέτες διαχρονικά κάνουν αστεία με την τέχνη τους, τη μουσική. Επιλέξαμε μερικά κομμάτια, όπου τα αστεία είναι πολύ φανερά. Ας πούμε, η ορχήστρα σε κάποια σημεία παίζει φάλτσα! Και οι νότες είναι έτσι γραμμένες από τους συνθέτες, με την πρόθεση ακριβώς να κάνουν πλάκα! Υπάρχουν και πολλοί άλλοι τρόποι που χρησιμοποιούνται από τους συνθέτες, είτε για να κάνουν παράφραση, είτε για να κοροϊδέψουν κάποιον συνάδελφό τους ή μία τεχνοτροπία. Αυτό υπάρχει και στις εικαστικές τέχνες, στο θέατρο, στην ποίηση, στη λογοτεχνία... Η έννοια της παράφρασης και η ειρωνεία υποβόσκουν στο κείμενο. Έτσι και εδώ, στο κομμάτι του Mozart (σ.σ "Ένα μουσικό αστείο"), υπάρχουν πολλά άλλα στοιχεία που δείχνουν ότι ειρωνεύεται τους σύγχρονούς του συνθέτες, που έγραφαν μουσική με διάφορα λάθη. Εμείς δεν μπορούσαμε να τα παίξουμε αυτά, γιατί δεν θα ήταν εύληπτα από το κοινό. Παρουσιάσαμε απλώς μερικά πολύ χαρακτηριστικά σημεία, όπου σαφώς είναι γραμμένες λάθος νότες! Αυτή ήταν η πρόθεση της συναυλίας. 

Συνήθως, πώς επιλέγετε το ρεπερτόριό σας;

Το κριτήριο επιλογής των κομματιών που θα παίξουμε είναι πάντα ένα θέμα. Δεν γίνεται πάντα να επιλέγονται κομμάτια χαμηλής πρόκλησης. Τότε η δουλειά θα ήταν πληκτική. Προσπαθώ να επιλέγω κομμάτια που είναι λίγο πάνω από το μέσο επίπεδο, ώστε να δοθεί η δυνατότητα να προχωράμε. Αυτό δεν είναι πάντα εύκολο. Έχει να κάνει με τη σύνθεση της ορχήστρας, η οποία είναι ρευστή. Φέτος έχω κάποια μέλη, τα οποία του χρόνου μπορεί να φύγουν και να έρθουν άλλα. Δεν είναι πάντα τα ίδια παιδιά εκεί. Ωστόσο, υπάρχουν και παιδιά που είναι ήδη αρκετά χρόνια στην ορχήστρα.

Πώς γίνεται μέλος της Α.Σ.Ο.Ν. ένας νέος μουσικός;
Η Α.Σ.Ο.Ν. είναι πλέον σχετικά γνωστή. Πολλοί καθηγητές οργάνων συμφωνικής ορχήστρας, που γνωρίζουν την Α.Σ.Ο.Ν. και εμένα, προτρέπουν τους προχωρημένους μαθητές να το δοκιμάσουν. Δεν κάνουμε ακροάσεις, δηλαδή δεν κάνουμε επιλογή των μελών. Απλώς συνεννοούμαι εγώ με τους καθηγητές. Τους ενημερώνω για τα έργα που παίζουμε και αυτοί εκτιμούν αν τα παιδιά μπορούν να ανταποκριθούν ή όχι. Συνήθως δεχόμαστε όλα τα παιδιά και η δουλειά μοιράζεται. Δηλαδή, σε μία συναυλία θα παίξουν τα μεν μέλη, στην άλλη τα δε...



Ποιο είναι το επίπεδο των νέων μουσικών, που συμμετέχουν στην Α.Σ.Ο.Ν.;
Αν μιλήσουμε στη γλώσσα των ωδείων, τα μέλη μας βρίσκονται από το 3ο έτος της Μέσης και πάνω. Έχουμε ένα αρκετά καλό επίπεδο. Ωστόσο, μία ορχήστρα νέων σαν αυτή, δεν μπορεί να παίξει οτιδήποτε. Μία ορχήστρα νέων στη Γερμανία ή στην Αμερική είναι κάτι διαφορετικό από ό,τι αυτή εδώ, σε μας.


Και τί σημαίνει ορχήστρα νέων;
Η πλειοψηφία των μελών μας είναι στη φοιτητική ηλικία, χοντρικά από 18 μέχρι 25. Έχουμε και κάποιους που είναι μεγαλύτεροι, αλλά έρχονται με πολλή αγάπη και παίζουν στην ορχήστρα, επειδή δεν έχουμε άλλη συμφωνική. 


Πόσο εύκολο είναι για κάποιο νέο μουσικό να έχει την ευκαιρία να παίξει σε μία ορχήστρα;
Η παιδεία μέσα σε μια ορχήστρα είναι απαραίτητη για ένα μουσικό. Όμως στα ωδεία συνήθως δεν υπάρχει ορχήστρα. Είναι πολύ δύσκολο ένα ωδείο να μπορεί να οργανώσει μια τόσο μεγάλη ορχήστρα.  


Μία τόσο μεγάλη ορχήστρα, χρειάζεται και μεγάλο χώρο. Η Α.Σ.Ο.Ν. έχει κάποιο δικό της χώρο για πρόβες; 
 Δυστυχώς όχι! Φιλοξενούμεθα σε ένα ιδιωτικό σχολείο, στο γυμναστήριο των εκπαιδευτηρίων Μαλλιάρα. Πάλι καλά, που το έχουμε! Όμως, ο χώρος είναι ακατάλληλος. Είναι ένα κλειστό γυμναστήριο, σχετικά μικρό. Δεδομένου ότι όταν είμαστε πλήρης ορχήστρα -είμαστε περίπου 100 μέλη- ίσα ίσα που χωράμε, οι συνθήκες για να κάνει κανείς πρόβα ορχήστρας είναι πολύ κακές. Όχι ότι έχω την απαίτηση να έχουμε ιδανικές συνθήκες, αλλά αυτές είναι πολύ πολύ πιο κάτω από τις κακές!


Από ποιούς πόρους ενισχύεται οικονομικά η Α.Σ.Ο.Ν.;
Η Α.Σ.Ο.Ν. έχει την υπόσταση ενός Μη Κερδοσκοπικού Συλλόγου. Στο σύλλογο αυτό είναι μέλη περίπου 200 μουσικοί, κάθε είδους: από επώνυμους έλληνες μαέστρους, συνθέτες και τραγουδιστές της όπερας, έως τα ενήλικα μέλη της ορχήστρας, που είδατε στη σκηνή. Υπάρχει και ένας μεγάλος αριθμός γνωστών και φίλων που έχουν γίνει μέλη του συλλόγου. Οι συνδρομές των μελών αυτών είναι ένας πρώτος πόρος, ο οποίος δεν είναι μεγάλος. Άλλοι πόροι είναι οι αμοιβές που κατά καιρούς έχει πάρει η Α.Σ.Ο.Ν., όταν για παράδειγμα έπαιξε σε δημοτικούς χώρους, ή ας πούμε στο Μέγαρο. Έχει μία μικρή αμοιβή, με την οποία ίσα που καλύπτονται τα έξοδα της συγκεκριμένης συναυλίας. Δύο φορές πήραμε και κάποιες κρατικές επιχορηγήσεις. Μία φορά από τη Γεν. Γραμματεία Νέας Γενιάς και μία φορά από το Υπ. Πολιτισμού. Ήταν μόνο δύο φορές, όλα αυτά τα χρόνια, κάποια μικρά ποσά που δόθηκαν εκτάκτως. Αναζητούμε πάντοτε μία μικρή επιχορήγηση, αλλά αυτή την εποχή... ταμπού! Δεν μπορούμε να κάνουμε καμία τέτοια κίνηση. Είναι πολύ αρνητική εποχή.


Τί είναι αυτό που "κερδίζει" ένας νέος μουσικός από τη συμμετοχή του στην Α.Σ.Ο.Ν;
Εμπειρία! Περίπου τα μισά από τα μέλη μας επιδιώκουν το επάγγελμα του μουσικού -αν και είναι πολυ δύσκολη η επαγγελματική αποκατάσταση για τους μουσικούς. Τα υπόλοιπα μέλη σπουδάζουν μουσική. Σπουδάζουν στο ωδείο διάφορα όργανα συμφωνικής ορχήστρας και το απολαμβάνουν. Μέσω της Α.Σ.Ο.Ν. βιώνουν την εμπειρία της προετοιμασίας και της παρουσίασης συμφωνικών έργων. 



Στο bandwagon μιλούν και κάποια από τα μέλη της ορχήστρας, για την εμπειρία τους μέσα σε αυτήν: 

"Η ορχήστρα πρώτα απ'όλα, μας εκπαιδεύει. Ένας νέος μουσικός που παίζει μια ζωή στην τάξη και στο δωμάτιό του, δεν γνωρίζει τίποτα από την εμπειρία της ορχήστρας που είναι εξίσου σημαντική-και πολύ ευχάριστη! Μαθαίνουμε να ακούμε τον εαυτό μας μέσα σε ένα σύνολο, να "διαβάζουμε" το μαέστρο, να παίρνουμε παράδειγμα από τους πιο προχωρημένους, να κουρδίζουμε με την ορχήστρα. Γενικώς, να γνωρίζουμε στην πράξη πώς δουλεύει ένα τέτοιο σύνολο με εθελοντικό πνεύμα, χωρίς ανταγωνιστική διάθεση! Έπειτα, με την Α.Σ.Ο.Ν. έχουμε την ευκαιρία να παίζουμε πολύ συχνά σε συναυλίες-και εκτός Αθήνας, αφού είναι πολύ δραστήρια. Δεν είναι μικρό για μας να παίζουμε στη μεγάλη αίθουσα του Μεγάρου, με τέλεια ακουστική, μία και δύο φορές το χρόνο. Ας πούμε, πέρσι που συμπράξαμε με την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών, το χαρήκαμε πολύ! Επίσης, δεν είναι μικρό να παίζουμε "έργα ρεπερτορίου", δηλαδή έργα με σταθερή θέση στο πρόγραμμα μίας επαγγελματικής ορχήστρας."

Ειρήνη Μπιλίνη-Μωραΐτη (βιολί)

 "Το πρώτο πράγμα που μας δίνει η ορχήστρα είναι οι εμπειρίες. Έχουμε σπάνια την ευκαιρία να παίξουμε σε ορχήστρα, και μάλιστα κανονική-ειδικά στα ωδεία, είναι πιο μικρές. Απο κει και πέρα, μαθαίνεις την παρτιτούρα, το μέτρημα. Γνωρίζεις και πάρα πολλά παιδιά, με τα οποία μετά μπορεί να προκύψει κάποια συνεργασία στα μουσικά."

Ευφροσύνη Τσαρουχά (κοντραμπάσο)

Η ορχήστρα συνεχίζει τις πρόβες της και ετοιμάζεται για νέες συναυλίες.
Στις 22 Δεκεμβρίου μπορούμε να ακούσουμε την Α.Σ.Ο.Ν. στο καθιερωμένο Χριστουγεννιάτικο Κοντσέρτο της Πολυφωνικής Χορωδίας Πάτρας.
Καλή ακρόαση!

Αν κάποιος ενδιαφέρεται να γίνει μέλος του Συλλόγου της Α.Σ.Ο.Ν., μπορεί να επικοινωνήσει με το μαέστρο (στο psergiou@music.uoa.gr ) ή με τον Αυγουστίνο Μουστάκα, μέλος της ορχήστρας (στο augustin_moustakas@yahoo.com ).

Ευχαριστούμε πολύ το μαέστρο και τους μουσικούς για τη συνέντευξη.